Maloklüzyon, tıbbi olarak “kötü kapanış” anlamına gelir ve alt ile üst dişlerin ağız kapandığında düzgün bir şekilde hizalanmaması durumudur. Bu durum genellikle dişlerin çarpık dizilmesi, çene yapısındaki bozukluklar veya diş boyutlarının ağız yapısına uygun olmaması gibi nedenlerle ortaya çıkar.
Maloklüzyonun başlıca nedenleri arasında şunlar yer alır:
- Genetik yatkınlık
- Parmak emme, uzun süreli emzik ya da biberon kullanımı
- Çene veya yüz travmaları
- Süt dişlerinin erken ya da geç kaybı
- Dişlerin normalden büyük ya da küçük olması
Bu kapanış bozukluğu sadece estetik bir sorun yaratmakla kalmaz, aynı zamanda konuşma güçlüğü (peltek konuşma gibi), çiğneme zorlukları, çene ekleminde ağrı ve hatta özgüven kaybı gibi problemlerle de kendini gösterebilir.
Maloklüzyonun tedavisi genellikle ortodontik yöntemlerle yapılır. Hafif vakalarda diş teli veya şeffaf plaklar yeterli olurken, ileri düzeydeki durumlarda çene cerrahisi gibi daha kapsamlı müdahaleler gerekebilir.

Maloklüzyon Sınıfları Nelerdir?
Maloklüzyon, yani diş kapanış bozukluğu, dişlerin ve çenelerin birbiriyle olan konumuna göre üç ana sınıfa ayrılır. Bu sınıflandırma, özellikle ısırma şekli ve alt-üst dişlerin hizalanma durumuna göre belirlenir. En yaygın sistem olan Angle sınıflandırması temel alınarak maloklüzyon türleri şu şekilde tanımlanır:
- Sınıf 1 Maloklüzyon: En yaygın görülen kapanış bozukluğu tipidir. Bu durumda çene kapanışı normaldir; yani üst çene alt çeneyi hafifçe örter. Ancak dişlerde çapraşıklık, sıkışıklık veya boşluklar gibi hizalanma sorunları bulunur. Çoğu vaka ortodontik tedaviyle kolaylıkla düzeltilebilir.
- Sınıf 2 Maloklüzyon: Üst çenedeki dişlerin alt çenedeki dişleri normalden fazla örtmesiyle tanımlanır ve alt çenenin geride konumlanması nedeniyle “geride çene yapısı” olarak da bilinir. Bu durum genellikle üst dişlerin öne çıkık görünmesine, alt çenenin geride kalmasına ve dudakların tam olarak kapanamamasına yol açar. Çene gelişimi tamamlanmadan önce fark edilirse tedavi daha başarılı sonuç verebilir.
- Sınıf 3 Maloklüzyon: Alt çenenin üst çeneye göre önde konumlandığı bir kapanış bozukluğudur ve bu nedenle “ileri alt çene” ya da “prognatizm” olarak adlandırılır. Bu durumda alt dişler, üst dişlerin önüne geçer ve çene öne çıkık bir görünüm alır. Çiğneme ve konuşma fonksiyonlarında bozulmalar sık görülür ve ileri vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Maloklüzyon Belirtileri Nelerdir?
Maloklüzyonun en belirgin belirtisi, dişlerin düzensiz dizilimi ve çene yapısındaki bozukluklardır. Alt ya da üst çene, normalden daha önde veya geride konumlanarak yüzde asimetriye ve estetik sorunlara yol açabilir. Belirtiler kişiye ve maloklüzyonun şiddetine göre değişmekle birlikte, aşağıdaki durumlar en sık karşılaşılan şikayetler arasındadır:
- Dişlerde çarpıklık ve düzensiz sıralanma
- Üst veya alt çenede çıkıntı ya da geri konumlanma
- Isırma ve çiğneme sırasında zorluk
- Peltek ya da bozuk konuşma
- Dudakları kapatmakta zorlanma
- Ağızdan nefes alma alışkanlığı
- Çene ekleminde ağrı ya da tıklama sesi
- Yüzde simetri bozukluğu ve estetik rahatsızlık
Eğer bu belirtilerden bir ya da birkaçına sahipseniz, bir ortodonti uzmanına başvurmanız ağız ve diş sağlığınız açısından büyük önem taşır.

Maloklüzyon Nasıl Teşhis Edilir?
Maloklüzyonun teşhisi, ağız ve diş sağlığının genel değerlendirilmesi sırasında diş hekiminin yaptığı kontrollerle başlar. Dişler arasındaki hizalanma, çene kapanışı ve yüz yapısı dikkatle incelenir. Eğer kapanış bozukluğu şüphesi varsa, daha detaylı bir değerlendirme için ortodontiste yönlendirme yapılabilir.
Teşhisin kesinleştirilmesi için şu adımlar izlenir:
- Ağız içi muayene: Dişlerin ve çene yapısının uyumu gözlemlenir.
- Röntgen çekimi: Panoramik ve sefalometrik röntgenler ile çene kemikleri, diş kökleri ve iskelet yapısı analiz edilir.
- Dijital veya klasik ölçü alımı: Dişlerin üç boyutlu pozisyonu belirlenerek tedavi planlamasına yardımcı olunur.
- Fotoğraf ve yüz analizi: Yüz simetrisi ve profil değerlendirmesi yapılır.
Bazı durumlarda maloklüzyonun nedeni yalnızca dişsel değil; iskeletsel veya fonksiyonel kökenli de olabilir. Bu nedenle teşhis süreci, ortodonti, çene cerrahisi ve gerektiğinde konuşma terapistlerinin iş birliğiyle, multidisipliner bir yaklaşımla yürütülmelidir.
Maloklüzyon Nasıl Tedavi Edilir?
Maloklüzyon tedavisi, dişlerin doğru şekilde hizalanmasını ve çene kemiklerinin ideal konumlandırılmasını amaçlayan çeşitli yöntemleri içerir. Hangi tedavi seçeneğinin uygulanacağı; maloklüzyonun tipi, şiddeti ve hastanın yaşına göre belirlenir.
- Ortodontik Tedavi (Diş Teli ve Şeffaf Plaklar): Diş telleri veya şeffaf plaklar, çapraşık ya da uyumsuz dizilmiş dişleri düzeltmek için kullanılır. Özellikle estetik kaygısı olan yetişkinler için şeffaf plaklar oldukça konforlu ve görünmez bir seçenektir. Bu tedavi ile dişlerin doğru konumda hizalanması sağlanır.
- Cerrahi Müdahale (Ortognatik Cerrahi): Çene yapısında ciddi bozukluklar varsa, ortodontik tedaviye ek olarak cerrahi müdahale gerekebilir. Ortognatik cerrahi ile alt ve üst çene kemikleri yeniden konumlandırılır, böylece hem estetik hem de fonksiyonel denge sağlanır.
- Diş Protezleri ile Destek Tedavi: Bazı durumlarda diş kaybına bağlı olarak maloklüzyon gelişebilir. Bu gibi durumlarda sabit ya da hareketli diş protezleri kullanılarak hem çiğneme fonksiyonu geri kazandırılır hem de diş dizilimi desteklenir.
- Büyüme Döneminde Uygulanan Apareyler: Çocuk ve genç hastalarda, çene gelişimini yönlendirmek amacıyla fonksiyonel apareyler kullanılabilir. Bu yöntem, iskeletsel bozuklukların ilerlemesini önlemeye yardımcı olur.
Şeffaf Plak Tedavisi ile Gülüşünüzü Özgürleştirin
Ortodonti tedavilerinde modern yaklaşımımız ve şeffaf plak çözümlerimizle yanınızdayız. Tel kullanmadan estetik ve konforlu bir gülüş için bizimle iletişime geçin.
Sıkça Sorulan Sorular
Malpozisyon ne demek?
Malpozisyon, bir dişin ağız içindeki ideal konumundan saparak yanlış bir pozisyonda yer almasıdır. Bu durum diş çapraşıklığına, estetik problemlere ve çiğneme fonksiyonlarında bozulmalara yol açabilir.
Sınıf 3 maloklüzyon nedir?
Sınıf 3 maloklüzyon, alt çenenin üst çeneye göre daha önde konumlandığı bir kapanış bozukluğudur. Bu durum alt dişlerin üst dişlerin önüne geçmesine ve çenenin öne çıkık görünmesine neden olur.
Sınıf 1 maloklüzyon nedir?
Sınıf 1 maloklüzyon, çene kapanışının normal olduğu ancak dişlerin çapraşık, sıkışık veya aralıklı dizildiği bir durumdur. En sık görülen maloklüzyon türüdür ve genellikle ortodontik tedaviyle düzeltilebilir.
Maloklüzyon ne demek?
Maloklüzyon, alt ve üst dişlerin çene kapanışı sırasında düzgün şekilde hizalanmaması durumudur. Diş dizilimi bozuklukları ve çene uyumsuzlukları bu terim altında değerlendirilir.
Prognatizm nedir?
Prognatizm, alt çenenin normalden daha önde konumlanması durumudur. Bu durum genellikle Sınıf 3 maloklüzyon ile ilişkilidir ve çene cerrahisi gerekebilir.
Retrüzyon nedir?
Retrüzyon, alt veya üst çenenin normalden daha geride konumlanmasıdır. Genellikle Sınıf 2 maloklüzyonlarda görülür ve estetik ile fonksiyonel sorunlara neden olabilir.
Maloklüzyon çeşitleri nelerdir?
Maloklüzyon, üç ana sınıfa ayrılır: Sınıf I (çene yapısı normal, dişlerde çapraşıklık), Sınıf II (üst çene ileride), Sınıf III (alt çene ileride). Ayrıca çapraz kapanış, açık kapanış ve derin kapanış gibi özel tipler de bulunur.



